Ο Νόρμπερτ Ελίας, σπουδαίος κοινωνιολόγος του περασμένου αιώνα, έχει -μεταξύ άλλων- γράψει ένα βιβλίο για τον Μότσαρτ. Τίτλος του βιβλίου: "Μότσαρτ: το πορτρέτο μιας μεγαλοφυίας" (Εκδ. Ίνδικτος). Είναι ένα πολύ ενδιαφέρον βιβλίο που ρίχνει φως σε κρίσιμες πτυχές του φαινομένου "Μότσαρτ".
Στην αυριανή εκπομπή σκέφτηκα να διαβάσω ορισμένα αποσπάσματα από αυτό το βιβλίο. Τι σημαίνει μεγαλοφυία; Πώς γίνεται να συνθέτει τόσο υπερκόσμια μουσική ένας άνθρωπος τόσο "κοινός" στον χαρακτήρα όσο ο μεγάλος συνθέτης; Τί είναι εκείνο που διαφοροποιεί την φαντασία ενός οποιουδήποτε ανθρώπου από την φαντασία μιας μουσικής μεγαλοφυίας;
Είναι μερικά από τα ερωτήματα που θέτει ο Νόρμπερτ Ελίας στα αποσπάσματα που επέλεξα να διαβάσω. Δεν με απασχολεί τόσο η πειστικότητα των απαντήσεων που έχει να προτείνει όσο το ότι θέτει τα κρίσιμα ερωτήματα, ότι δεν αρκείται σε μια αποθεωτική "αγιολογία" του Μότσαρτ αλλά επιχειρεί να εξηγήσει τι είναι αυτό που κρύβεται πίσω από την θαυμαστή μεγαλοφυία αυτού του ανθρώπου - ίσως του πιο ταλαντούχου ανθρώπου που ανέδειξε ποτέ η ανθρωπότητα.
Ο ίδιος ο Μότσαρτ έλεγε πως του είναι πιο εύκολο να συνθέτει παρά να μην συνθέτει. Εντυπωσιακή δήλωση, ομολογουμένως, που λέει κάτι για την μοναδικότητα της περίπτωσης του ανθρώπου.
Για μένα, ο Μότσαρτ παραμένει ένα άλυτο αίνιγμα. Και με εκφράζει ο Einstein ο οποίος είπε πως "η μεγαλύτερη απόδειξη για την ύπαρξη του Θεού είναι η ύπαρξη του Μότσαρτ".
Στην αυριανή εκπομπή, φυσικά, θα ακούσουμε φυσικά μόνο μουσική Μότσαρτ. Για να αντισταθμίσω λίγο την δυσκολία του κειμένου σκέφτηκα να επιλέξω θέματα γνωστά και αγαπητά σε όλους.... Μεταξύ άλλων, Divertimento K 136, Σονάτα για πιάνο Κ333, Συμφωνία αρ. 40 και άλλα. Κάθε μουσικό θέμα προέρχεται από διαφορετικό είδος - μια μικρή (και προφανώς ανεπαρκής) προσπάθεια να πάρουμε μια γεύση της συνθετικής προσφοράς αυτού του ανθρώπου που έφυγε από την ζωή σε ηλικία μόλις 35 ετών - πραγματική τραγωδία για την ιστορία του πολιτισμού...
Καλή ακρόαση!
Tο πρόγραμμα μεταδίδεται κάθε Σάββατο πρωί
στις 10, στην «συχνότητα»: http://www.musicsociety.gr/
Όλες οι εκπομπές εν συνεχεία
«ανεβαίνουν» εδώ:http://www.mixcloud.com/Music_Society_Webradio/playlists/klassika-ixografimena/
No comments:
Post a Comment