Saturday, January 30

Royal Concertgebouw Orchestra playing the Symphonic Dances

Δεν έχω ακούσει καλύτερη εκτέλεση στο περίφημο τελευταίο έργο του Ραχμανινοφ, τους "Συμφωνικούς Χορούς" [Decca], από τούτη εδώ. Η εκπληκτική αυτή ορχήστρα, υπό την διεύθυνση του Vladimir Askenazy (τι μέγαλος μουσικός!), ερμηνεύει το έργο με τόση δύναμη, τόσο πάθος, τόση ορμή. Λίγες φορές με έχει συνεπάρει έτσι ηχογράφηση.
Μιλούσα τις προάλλες με έναν καλό φίλο που είναι λάτρης της μουσικής - και μου έλεγε πόσο αγαπά την Concertgebouw... Ακούγοντας αυτήν την ηχογράφηση, του δίνω απόλυτο δίκιο. Είναι, όντως, ορχήστρα τρομακτικών δυνατοτήτων.

Thursday, January 28

Goldberg: The concert...

Έπαιξα τελικώς! Ήταν μια πολύ δύσκολη εβδομάδα, ήμουν μέχρι και την παραμονή έτοιμος να την ακυρώσω, καθώς δεν είχα μελετήσει πολύ λόγω της γρίπης.
Η αίσθησή μου είναι πως πήγε καλά το πράγμα - καλύτερα του αναμενομένου. Σε αυτό έπαιξε σαφώς ρόλο το γεγονός ότι ο "Παρνασός", με την ακούραστη φροντίδα του καλλιτεχνικού του διευθυντή Αντώνη Γιαμβριά, απέκτησε ένα μοναδικό στολίδι - ένα εξαίσιο Steinwway concert grand, απ' τα πιάνα εκείνα που "παίζουν" μόνα τους! Χάρηκα αφάνταστα τον ωραίο ήχο, την "ανταποκρισιμότητα" (υπάρχει η λέξη;;) του πιάνου. Είχα να παίξω σε καλό steinway απ' την εποχή της Αγγλίας!
Κόσμος λιγοστός - ίσως λόγω του βροχερού καιρού.
Δεδομένων των συνθηκών πάντως, νομίζω δεν πήγε άσχημα. Αλλά, φυσικά, με τα έργα αυτά δεν "τελειώνεις" ποτέ, μια ζωή τα ανακαλύπτεις.

Thursday, January 21

Goldberg ?????

Ατυχία!
Είμαι από προχθές άρρωστος, πιθανότατα με την περίφημη γρίπη!... Δεν άγγιξα το πιάνο. Εάν μέχρι το Σάββατο δεν έχω επανέλθει, πάει η συναυλία... Τί να κάνουμε... Συμβαίνουν αυτά...

Saturday, January 16

Goldberg, Take 2

Σήμερα αποφάσισα να παίξω το έργο με όλες τις επαναλήψεις (που δεν σκοπεύω να παίξω στο ρεσιτάλ). Θεωρώ καλό σημάδι το ότι δεν κουράστηκα πάρα πολύ όταν τελείωσα. Η Παραλλαγή 26 δύσκαμπτη - χθες ήταν πολύ καλή, δεν ξέρω τι έγινε σήμερα. Κατά τα άλλα, καλούτσικα μεν, αλλά και πάλι λείπει η "πίεση" κοινού. Δεν γίνεται να πετύχεις "εξομοίωση" συνθηκών συναυλίας!
Τούτη την ώρα ακούω μια αγαπημένη σονάτα του Scarlatti, αυτήν σε σι ελάσσονα, Κ87, παιγμένη υπέροχα από τον Μιχαήλ Πλετνιέφ.
Έξω ο αέρας μαίνεται.

Friday, January 15

Goldberg Take 1

Σημερινή εκτέλεση, τηλεγραφικά σχόλια:
Δεν μπόρεσα να φτάσω στην "ένταση" που είχα όταν έπαιζα χθες. Προσπάθησα να "καθαρίσω" την μουσική από ρομαντικές προσμίξεις. Προκύπτουν διαρκώς καινούρια λάθη, σαν τη λερναία ύδρα αυτό το κομμάτι! Ο χρόνος της μελέτης ανεπαρκής και λιγοστός, με τόσα πράγματα να "τρέχουν" δεξιά και αριστερά.

Thursday, January 14

A piano lesson

Έρχομαι από ένα μάθημα πιάνου πάνω στις «Παραλλαγές Goldberg» τις οποίες, Θεού θέλοντος, πρόκειται να παίξω σε δύο περίπου εβδομάδες. Ήταν μεγάλη η χαρά και η ευλογία να παίξω το έργο σε μια περίφημη πιανίστα, έναν άνθρωπο απλό και ζεστό που έτυχε, μέσα από μια λίγο παράξενη αφορμή, να γνωρίσω πριν περίπου ένα μήνα. Δεν θα ήθελε, ίσως, να αναφέρω εδώ το όνομά της...
Κατάλαβα απόψε πόσο σημαντικό είναι να έχεις την γνώμη και καθοδήγηση ενός ενεργού καλλιτέχνη (αυτό που λένε performing artist). Οι συμβουλές που πήρα δεν ήταν μόνο θεωρητικές ή αισθητικές –ήταν κυρίως πρακτικές, απόσταγμα εμπειρίας πολλών χρόνων στις συναυλιακές αίθουσες. Διότι δεν πρέπει, θαρρώ, να ξεχνάμε πως το πιάνο είναι σε πολύ μεγάλο βαθμό πράξη, δηλ. διαδοχή συγκεκριμένων ενεργειών που είναι προσδιορίσιμες σε σημαντικό βαθμό.

Έπαιξα το έργο, κατά τη γνώμη μου, μέτρια. Νομίζω βρήκα τον εαυτό μου μετά την δέκατη παραλλαγή. Ορισμένες καλές στιγμές, άλλες όχι. Ως συνήθως. Αλλά είχα, καθόλη τη διάρκεια, σαφή συναίσθηση της αδυναμίας μου να ελέγξω τον ήχο μου, της ανημπόριας μου να υποτάξω όλο αυτό το πελώριο ηχητικό και μουσικό υλικό: απειρία, τεχνικές ελλείψεις, μουσικές ατέλειες, ασαφείς ιδέες– όλα βγήκαν αυτομάτως στην επιφάνεια.

Η ΔΚ μου επεσήμανε πως σε αρκετές απ’ τις αργές παραλλαγές «αφήνομαι» σε ρομαντικές ελευθερίες εκτός στυλ και μου έδειξε συγκεκριμένα σημεία στα οποία ο ήχος μου «ξεφεύγει» σε πλαίσια ασύμβατα προς το χαρακτήρα του έργου. Για τα σημεία που τρέμω(!) (κάποιες πολύ δύσκολες παραλλαγές), μου πρότεινε να προσπαθήσω να «οργανώσω» την σκέψη μου εκείνη τη στιγμή, σε συγκεκριμένο «κατάλογο» ενεργειών – τοποθέτηση χεριών, σκέψη του tempo, κλπ- αυτό, πιστεύει, βοηθάει στο να απεμπλακεί κανείς από το άγχος. Και μου είπε πως πρέπει με προσοχή και νηφαλιότητα να εντοπίσω τον λόγο –γιατί υπάρχει πάντα λόγος- για τον οποίο «φοβάμαι» κάποιο passage. Μου έκανε εντύπωση το πόσο η συγκεκριμένη σολίστ έχει ξεκαθαρίσει μέσα της τα πράγματα, τόσο σε τεχνικό όσο και σε ερμηνευτικό επίπεδο: ξέρει να «διαβάζει» μια παρτιτούρα, να «ξεκλειδώνει» το μυστικό της όποιας δυσκολίας της, και να ξεκαθαρίζει το τοπίο, βήμα-βήμα. Εγώ απέχω πολύ από αυτό! Αλλά το αποψινό μάθημα με έβαλε σε έναν καλό δρόμο.

Οι Παραλλαγές Goldberg – ένα απίστευτο συνθετικό κατόρθωμα. Δεν φτάνει μια ζωή μελέτης για να «τελειώσεις» με ένα τέτοιο έργο. Όποτε ξεκινώ να το παίζω, αισθάνομαι πως ισορροπώ σε τεντωμένο σχοινί. Ή πως βουτάω δίχως σωσίβιο σε άπατα ωκεάνεια βάθη.