Έρχομαι από ένα μάθημα πιάνου πάνω στις «Παραλλαγές Goldberg» τις οποίες, Θεού θέλοντος, πρόκειται να παίξω σε δύο περίπου εβδομάδες. Ήταν μεγάλη η χαρά και η ευλογία να παίξω το έργο σε μια περίφημη πιανίστα, έναν άνθρωπο απλό και ζεστό που έτυχε, μέσα από μια λίγο παράξενη αφορμή, να γνωρίσω πριν περίπου ένα μήνα. Δεν θα ήθελε, ίσως, να αναφέρω εδώ το όνομά της...
Κατάλαβα απόψε πόσο σημαντικό είναι να έχεις την γνώμη και καθοδήγηση ενός ενεργού καλλιτέχνη (αυτό που λένε performing artist). Οι συμβουλές που πήρα δεν ήταν μόνο θεωρητικές ή αισθητικές –ήταν κυρίως πρακτικές, απόσταγμα εμπειρίας πολλών χρόνων στις συναυλιακές αίθουσες. Διότι δεν πρέπει, θαρρώ, να ξεχνάμε πως το πιάνο είναι σε πολύ μεγάλο βαθμό πράξη, δηλ. διαδοχή συγκεκριμένων ενεργειών που είναι προσδιορίσιμες σε σημαντικό βαθμό.
Έπαιξα το έργο, κατά τη γνώμη μου, μέτρια. Νομίζω βρήκα τον εαυτό μου μετά την δέκατη παραλλαγή. Ορισμένες καλές στιγμές, άλλες όχι. Ως συνήθως. Αλλά είχα, καθόλη τη διάρκεια, σαφή συναίσθηση της αδυναμίας μου να ελέγξω τον ήχο μου, της ανημπόριας μου να υποτάξω όλο αυτό το πελώριο ηχητικό και μουσικό υλικό: απειρία, τεχνικές ελλείψεις, μουσικές ατέλειες, ασαφείς ιδέες– όλα βγήκαν αυτομάτως στην επιφάνεια.
Η ΔΚ μου επεσήμανε πως σε αρκετές απ’ τις αργές παραλλαγές «αφήνομαι» σε ρομαντικές ελευθερίες εκτός στυλ και μου έδειξε συγκεκριμένα σημεία στα οποία ο ήχος μου «ξεφεύγει» σε πλαίσια ασύμβατα προς το χαρακτήρα του έργου. Για τα σημεία που τρέμω(!) (κάποιες πολύ δύσκολες παραλλαγές), μου πρότεινε να προσπαθήσω να «οργανώσω» την σκέψη μου εκείνη τη στιγμή, σε συγκεκριμένο «κατάλογο» ενεργειών – τοποθέτηση χεριών, σκέψη του tempo, κλπ- αυτό, πιστεύει, βοηθάει στο να απεμπλακεί κανείς από το άγχος. Και μου είπε πως πρέπει με προσοχή και νηφαλιότητα να εντοπίσω τον λόγο –γιατί υπάρχει πάντα λόγος- για τον οποίο «φοβάμαι» κάποιο passage. Μου έκανε εντύπωση το πόσο η συγκεκριμένη σολίστ έχει ξεκαθαρίσει μέσα της τα πράγματα, τόσο σε τεχνικό όσο και σε ερμηνευτικό επίπεδο: ξέρει να «διαβάζει» μια παρτιτούρα, να «ξεκλειδώνει» το μυστικό της όποιας δυσκολίας της, και να ξεκαθαρίζει το τοπίο, βήμα-βήμα. Εγώ απέχω πολύ από αυτό! Αλλά το αποψινό μάθημα με έβαλε σε έναν καλό δρόμο.
Οι Παραλλαγές Goldberg – ένα απίστευτο συνθετικό κατόρθωμα. Δεν φτάνει μια ζωή μελέτης για να «τελειώσεις» με ένα τέτοιο έργο. Όποτε ξεκινώ να το παίζω, αισθάνομαι πως ισορροπώ σε τεντωμένο σχοινί. Ή πως βουτάω δίχως σωσίβιο σε άπατα ωκεάνεια βάθη.
Έπαιξα το έργο, κατά τη γνώμη μου, μέτρια. Νομίζω βρήκα τον εαυτό μου μετά την δέκατη παραλλαγή. Ορισμένες καλές στιγμές, άλλες όχι. Ως συνήθως. Αλλά είχα, καθόλη τη διάρκεια, σαφή συναίσθηση της αδυναμίας μου να ελέγξω τον ήχο μου, της ανημπόριας μου να υποτάξω όλο αυτό το πελώριο ηχητικό και μουσικό υλικό: απειρία, τεχνικές ελλείψεις, μουσικές ατέλειες, ασαφείς ιδέες– όλα βγήκαν αυτομάτως στην επιφάνεια.
Η ΔΚ μου επεσήμανε πως σε αρκετές απ’ τις αργές παραλλαγές «αφήνομαι» σε ρομαντικές ελευθερίες εκτός στυλ και μου έδειξε συγκεκριμένα σημεία στα οποία ο ήχος μου «ξεφεύγει» σε πλαίσια ασύμβατα προς το χαρακτήρα του έργου. Για τα σημεία που τρέμω(!) (κάποιες πολύ δύσκολες παραλλαγές), μου πρότεινε να προσπαθήσω να «οργανώσω» την σκέψη μου εκείνη τη στιγμή, σε συγκεκριμένο «κατάλογο» ενεργειών – τοποθέτηση χεριών, σκέψη του tempo, κλπ- αυτό, πιστεύει, βοηθάει στο να απεμπλακεί κανείς από το άγχος. Και μου είπε πως πρέπει με προσοχή και νηφαλιότητα να εντοπίσω τον λόγο –γιατί υπάρχει πάντα λόγος- για τον οποίο «φοβάμαι» κάποιο passage. Μου έκανε εντύπωση το πόσο η συγκεκριμένη σολίστ έχει ξεκαθαρίσει μέσα της τα πράγματα, τόσο σε τεχνικό όσο και σε ερμηνευτικό επίπεδο: ξέρει να «διαβάζει» μια παρτιτούρα, να «ξεκλειδώνει» το μυστικό της όποιας δυσκολίας της, και να ξεκαθαρίζει το τοπίο, βήμα-βήμα. Εγώ απέχω πολύ από αυτό! Αλλά το αποψινό μάθημα με έβαλε σε έναν καλό δρόμο.
Οι Παραλλαγές Goldberg – ένα απίστευτο συνθετικό κατόρθωμα. Δεν φτάνει μια ζωή μελέτης για να «τελειώσεις» με ένα τέτοιο έργο. Όποτε ξεκινώ να το παίζω, αισθάνομαι πως ισορροπώ σε τεντωμένο σχοινί. Ή πως βουτάω δίχως σωσίβιο σε άπατα ωκεάνεια βάθη.
No comments:
Post a Comment